کالبدشکافی یک ابزار دندانپزشکی

اولین مرحله برای کالبدشکافی ابزار دندانپزشکی و شناخت آناتومی ابزار های دندانپزشکی شناخت سکیلرها و کورِت‌ها (SCALERS and CURETTES) هستندو.

در ساخت تمام ابزار دندانپزشکی از اصول پایه طراحی لوازم استفاده می شود. دیاگرام داده شده بخشهای پایه و اساسی ابزارهای اسکیلر و کورت را بعنوان نمونه تصویر کرده است. در زیر به توضیح بخشهای مهم هر کدلم از وسایل دندان پزشکی میپردازیم.

برای خرید تجهیزات دندانپزشکی با قیمت مناسب میتوایند به فروشگاه تجهیزات دندانپزشکی سورنا دنتال مراجعه نمایید.

تمام ابزارهای دندانپزشکی سه بخش اصلی دارند:

در ادامه به توضیح در رابطه سه بخش اصلی لوازم دندانپزشکی میپردازیم:

1. دسته یا دستگیره (Handle) :

   برای در دست گرفتن ابزار

2. میله یا شَنک (Shank) :

   دسته را به بخش عملیاتی ابزار متصل میسازد و اجازه میدهد بخش عملیاتی ابزار برای کار روی سطوح مختلف دندان سازگاری داشته باشد.

3. انتهای عملیاتی یا بخش پایانی (Working End) :

   عملکرد خاص هر ابزار را به عهده دارد و برای هر نوع ابزاری منحصربفرد و یژه است.

انواع دستگیره

دستگیره‌های ابزارهای دندانپزشکی در انواع شکلها و سبکهای مختلف ساخته میشوند. عوامل زیر در انتخاب نوع دستگیره تاثیر اصلی را دارند:

انتخاب دستگیره‌ی ابزار دندانپزشکی:

• وزن:

  دستگیره‌های تو خالی سَبُک بوده و خستگی را به حداقل می رسانند و در عین حال انتقال جزییات حرکات دست به روی دندان را افزایش میدهند.

• قطر:

  دستگیره‌های قطورتر کنترل را بیشتر میکنند و در عین حال باعث میشوند آنها را شُل تر در دست بگیریم.

• دندانه:

  دستگیره‌های دندانه دار یا اصطلاحاْ کُنگره کُنگره با کمک به بهتر در دست گرفتن کنترل دندانپزشک را بر روی ابزار بیشتر میکنند.

همچنین بخوانید: آشنایی با واژه نامه و اصطلاحات دندانپزشکی

میله یا شنک ابزار:

میله یا شنک از دو بخش تشکیل شده است: شنک ترمینال (انتهایی) و شنک عملیاتی

1. شنک ترمینال (Terminal Shank)  بین تیغه‌ی ابزار و نخستین خمش روی شنک قرار گرفته است. موقعیت شنک ترمینال به گونه‌ایست که انتهای عملیاتی ابزار بتواند به شکل صحیحی روی ابزار و از طرفی روی کار قرار گیرد. طول شنک ترمینال در زمان انتخاب کورت برای دسترسی به زیر لثه و یا روی لثه تاثیرگذار است.
2. شنک عملیاتی (Functional Shank) از انتهای عملیاتی ابزار تا دستگیره را میتواند شامل شود و میتواند از لحاظ طول بلند، کوتاه یا متوسط باشد.

برای رسیدن به سطوح دندانی دندانهای خلفی یا سطوح ریشه‌ی دندانهای پاکت پریودنتال نیاز به شنک عملیاتی متوسط یا بلند است. شنکهای عملیاتی کوتاه برای رفع رسوبات جرم فوق لثه یا رسیدن به سطوح دندانهای قدامی استفاده میشوند.

همچنین بخوانید: آشنایی با وسایل عصب کشی دندان

انتهای عملیاتی اسکیلر

انتهای عملیاتی (تیغه) از بخشهای مختلفی تشکیل شده است: رویه، سطوح جانبی، لبه‌های برنده و پشت. تیغه‌ای که نوک آن به جای تیز گرد باشد را بعنوان کورت (curette) طبقه‌بندی می‌کنند، تیغه‌ای که نوک تیز داشته باشد را هم بعنوان اسکیلر داسی شکل (Sickle) طبقه‌بندی می‌کنند.

شنکهای ابزارها از نظر طراحی انعطاف‌پذیر، تا حدی انعطاف‌پذیر و یا سخت هستند. انتخاب شنک مناسب باید بر مبنای هدف عمل مورد نظر بر روی دهان و دندان باشد (طبق جدول زیر)

انواع شنک ابزار دندانپزشکی
نوع شنک	کاربرد	نمونه
منعطف	تشخیص جرم زیر لثه‌ای حذف رسوبات جرمی تامین بهترین حس لامسه برای انگشتان اپراتور از طریق شنک و دستگیره	کورت‌های گریسی پوینده‌ها
تا حدی منعطف	حذف جرمهای سبک تا متوسط تامین میزان مناسبی از حس لامسه و فراهم آوردن امکان تشخیص و حذف رسوبات متوسط	کورت‌های همه‌کاره
سخت	حذف رسوبات و جرمهای سنگین کاهش حس لامسه	کورت‌های سخت اسکیلرهای داسی شکل فایل‌های پریودنتال اسکیلرهای هو
بسیار سخت	حذف جرمهای بسیار سرسخت محدود کردن حس لامسه	کورت‌های گریسی بسیار سخت

توازن ابزار

برای تاثیر بیشتر ابزار دندانپزشکی باید متوازن باشد. انتهای عملیاتی ابزار متوازن ۲ میلیمتر با محور بزرگ خط دستگیره فاصله دارد.

علائم روی ابزار

وقتی نام و شماره‌ی طرح در طول دستگیره نوشته شده باشد هر انتهای عملیاتی ابزار با عدد نزدیکتر مشخص میشود. مثلاْ در شکل زیر که مربوط به ابزاری در حالت افقی است سمت چپ تیغه گِرِیسی شماره یک و سمت راست تیغه گریسی شماره دو است. اگر نام و شماره‌ی طرح دورتادور دسته‌ی ابزار نوشته شده باشد عدد اول (سمت چپ) بخش انتهای عملیاتی بالای ابزار را مشخص میکند و عدد بعدی نشان دهنده‌ی عدد بخش انتهای عملیاتی پایین ابزار است.

منبع: https://www.hufriedygroup.com/sites/default/files/2019-03/K1-and-K2.pdf