پیش بند سربی جهت استفاده در رادیوگرافی پانورامیک

نویسنده: سورنا دنتال
مقالات علمی
مرداد 1, 1402
زمان مطالعه: 10 دقیقه
یک نظر

کاربرد پیش بند های سربی

برای کاهش قرار گرفتن در معرض تابش، اپراتورهای واحد فلوروسکوپی ملزم به پوشیدن پیش بند محافظ سربی هستند. سرب در واقع وینیل یا لاستیک آغشته به سرب است که معادل بکار بردن سرب با ضخامتی به اندازه‌ی عددی است که روی آنها بر حسب میلی متر بیان می‌شود. برخی از پیش بندها از ترکیبی از سرب و سایر مواد تضعیف کننده‌ی اشعه استفاده می کنند تا پیش بند را سبک تر کنند و در عین حال توانایی محافظتی مشابهی را فراهم کنند. پیش بند وینیل آغشته به سرب معمولاً دارای یک پارچه نایلونی به عنوان یک لایه بیرونی به شکل روکش است.

در زمان استفاده، پیش بندها هم در معرض سایش هستند و هم استفاده نا صحیح. پیش بندها را می توان تا کرد و چروک کرد، به گونه ای روی زمین انداخت که باعث خمیدگی شدید وینیل شود یا در به شکلی دیگر مورد استفاده نادرست قرار داد. خراب شدن وینیل آغشته به سرب به صورت ترک‌دار شدن آن یا سوراخ شدن محافظ ظاهر می‌شود. این موارد را می توان با رادیوگرافی یا فلوروسکوپی مشاهده کرد.
برای خرید پیشبند یکبار مصرف دندانپزشکی با قیمت عمده از سایت تجهیزات دندانپزشکی سورنا دنتال با مشاوران ما در تماس باشید.

09921476829

09124594568

تاریخ انتقضای پیشبند های سربی

باید پیش بندهای سربی به شکل منظم و سالیانه تحت بازرسی سازمانهای مراقبت بهداشتی مربوطه قرار گیرند. با این حال، هیچ استاندارد نظارتی یا علمی وجود ندارد که معیارهای رد کردن و زمان دور انداختن پیش بند سربی را تعیین کند. در نتیجه، مراکز پزشکی به شکل خود مختار و دلخواه معیارهای رد و دور اندازی این پیش بندها را بر اساس میل خود تعیین می‌کنند. اغلب پیش بند های سربی به دلیل نقص های کوچک دور ریخته می شوند، عملی که می تواند برای این مؤسسات هزینه بر باشد.

انواع پیش بندهای سربی در هنگام رادیوگرافی

پیش بند های سربی در رادیوگرافی پانورامیک دندان

رادیوگرافی پانورامیک دندان تکنیکی است که از اصول توموگرافی صفحه خمیده برای ثبت تصویری از هر دو قوس دندانی و ساختارهای نگهدارنده آنها بر روی یک فیلم منفرد بهره می‌برد. رادیوگرافی پانورامیک دندان برای معاینات غربالگری، ارزیابی موارد مربوط به تروما و همینطور در تشخیص پاتوزهای دهان استفاده می‌شود. فیلم های پانورامیک نمای جامعی از قوس‌های دندانی را در زمان کمتری نسبت به زمان مورد نیاز پیمایش کامل داخل دهانی ارائه می‌دهند، ضمن اینکه راحتی بیشتری برای بیمار داشته و و دوز تابش نسبتا کمی هم دارند.

قرار گرفتن بیمار در معرض تشعشعات ناشی از رادیوگرافی پانورامیک دندان در مطالعات روی بزرگسالان و کودکانی که مورد عکس برداری قرار می‌گیرند مورد بررسی قرار گرفته و مشخص شد هر فرد دوزهای مختلفی از اشعه را بر روی ترکیب صورت و غده تیروئید خود دریافت می‌کند.

مقدار تابشی که بیمار دریافت می‌کند تحت تأثیر عوامل نوردهی (mAs، kVp)، اندازه پرتو، ترکیب صفحه-فیلم، وضعیت بدنی بیمار، آناتومی بیمار، تکنیک اپراتور و ساختار واحد اشعه ایکس است. در این میان محافظت از غده تیروئید توصیه می‌شود زیرا به اثرات انکوژنیک پرتو بسیار حساس است. مطالعات حاکی از اینند که حتی تا سطوح تشعشع 6.5 راد هم ممکن است شاهد افزایش بروز نئوپلاسم‌های تیروئید باشیم.

روش هایی برای کاهش تابش اشعه بر تیروئید در طول رادیوگرافی پانورامیک دندان گزارش شده است. مثلاً بلوک و همکارانش در مقاله‌ای تحت عنوان «دوز تابش اشعه ایکس به تیروئید طی زمان معاینات پانورامیک و سفالومتری دندانپزشکی»، پیشنهاد می‌کنند اندازه پرتو و عرض فیلم به حداقل برسد تا میزان اشعه ایکس کاهش پیدا کند.

با این حال، یونیت دندانپزشکی پانورامیک اشعه ایکس دندان مجهز به کولیماتور ثابت است، به طوری که نمی‌توان پرتو را برای هر بیمار به اندازه مناسبی رساند. مایرز و همکارانش در مقاله‌ای تحت عنوان «در معرض تابش قرار گرفتن کودکان در زمان رادیوگرافی پانورامیک» نشان دادند قرار گرفتن در معرض تابش تیروئید را می‌توان با استفاده از یقه‌ی سربی کاهش داد.

مطالعات دیگر اثر شیلدهای سربدار را در کاهش میزان تشعشع بر روی تیروئید در طول رادیوگرافی سفالومتری و در طول رادیوگرافی داخل دهانی دندان اندازه‌گیری کرده‌اند.

در این مطالعه به ارزیابی کاهش دوز تیروئیدی در طول رادیوگرافی پانورامیک دندان با استفاده از پیش بند سربی آزمایشی می‌پردازیم که بویژه جهت محافظت بیشتر از غده تیروئید تغییراتی روی آنها داده شده است.

همچنین بخوانید : روپوش سربی دندانپزشکی چیست ؟ + انواع کاربرد

استفاده از پیش بند های سربی برای رادیوگرافی

روش کار

پیش بند سربی آزمایشی شامل پنلهای جلو و عقب جداگانه‌ی با ضخامت معادل سرب 0.25 میلیمتری است. پنل جلویی شبیه یک پیش بند معمولی با پوشش کامل جلوی بدن است که البته قطعاتی برای شانه به آنها اضافه شده و یقه سربی قابل تنظیم دارد.

پنل جلویی و پشتی ابتدا رو و پشت بیمار قرار گرفتند و سپس با کمک ریسمانهای ولکرو که روی قطعات شانه قرار داشتند بهم متصل شدند. کناره‌های یقه با کمک ریسمانهای ولکرو که در مکانهای مناسبی روی پنل پشتی دوخته شده بودند محکم شدند. این چیدمان امکان تنظیم ارتفاع پنل جلو و عقب و کناره‌های یقه را به شکل مستقل از هم می‌دهد.

یقه پیش بند آزمایشی با مارکرهایی که روی فریم سفالوستات قرار گرفته بودند تنظیم شدد تا حد پایینی پرتو اصلی تعیین مرز شود. یقه طوری تنظیم شد که تا حد امکان گردن بیمار را بدون دخالت مواد سربی در مسیر پرتو اصلی بپوشاند.

جامعه مورد مطالعه شامل 120 بیمار بالغ بودند که به رادیوگرافی پانورامیک دندان نیاز داشتند. پس از اینکه بیماران رضایت آگاهانه دادند، آنها را در حالی که پیش بند سربی آزمایشی یا پیش بند معمولی 0.25 میلی متری معادل سرب پوشیده بودند، رادیوگرافی کردند. انتخاب پیش بند به طور متوالی بین مدل های معمولی و آزمایشی انجام گرفت تا تفاوت در اندازه تشعشع که به دلیل تغییرات در تکنیک اپراتور بود، به حداقل برسد.

یک تکنسین رادیولوژیک پیش بند انتخاب شده را بر تن هر بیمار میکرد و سپس رادیوگرافی را انجام میداد. سر هر بیمار با صفحه‌ی فرانکفورت موازی با زمین قرار میگرفت. مرز خلفی بخش تثبیت کننده سر پلاستیکی سفالوستات 1/2 تا 1 اینچ جلوتر از غضروف جلوی گوش قرار گرفت و دندان های قدامی در شکاف انسیزال بایت رود پلاستیکی استاندارد قرار داده شدند.

فیلم‌ها روی یونیت G.E پن الیپس 8 میلی آمپر گرفته شدند . از صفحه نمایش Dupont Hi Plus و فیلم Kodak DF-95 استفاده شد و ولتاژ لوله از 65 تا 75 kVp (متوسط، 72 kVp) ، با توجه به آناتومی بیمار که توسط اندازه‌گیری شاخص پروفایل تعیین می‌شود، متغیر بود. تمام فیلم با تجهیزات پردازش فیلم خودکار تحت شرایط توصیه شده توسط سازنده پردازش شد.

به نقل از دنتال‌کر (dentalcare): بهتر است پانل بلند را در پشت بیمار و پانل کوتاه را در جلو قرار دهید زیرا پرتو اشعه ایکس از پشت سر بیمار وارد می شود.از یقه تیروئید استفاده نکنید . استفاده از یقه تیروئید یا قرار دادن نادرست پیش بند سربی، پرتو اشعه ایکس را مسدود کرده و از تصویربرداری از ساختارها در خط وسط یا نزدیک آن جلوگیری می کند.

معیارهای رد، کنت لمبرت و تارا مک کئون

اندازه‌گیری‌های تشعشع با دزیمتری گرماتابی (TLD) با استفاده از کپسول‌های پلی‌اتیلن حاوی پودر لیتیوم فلوراید انجام شد. کپسول‌های TLD در گروه‌های سه‌تایی بکار گرفته شدند تا برای هر مکان اندازه‌گیری سه‌گانه، با دقت -+ 10 mR، زیر 100 mR و + 10 درصد بالای 100 mR حاصل شود. کپسول‌ها در سطح غضروف کریکوئید در سمت راست و چپ گردن و همچنین در خط میانی قدامی و خلفی گردن قرار گرفتند. کپسول‌های دیگری هم روی قسمت خنجری جناغ قرار گرفتند. تمام کپسول‌ها با نوار پوستی ریز منفذ، محکم در جای خود قرار گرفتند.

مجموعه مشابهی از کپسول‌های TLD برای همه بیمارانی که پیش‌بند آزمایشی پوشیده بودند استفاده شد، و مجموعه دوم برای بیمارانی که پیش‌بند معمولی پوشیده بودند استفاده شد. بنابراین، هر مجموعه، دوز تجمعی 60 نوردهی فیلم پانورامیک را اندازه‌گیری کرد. دزیمتری تجمعی دارای دو مزیت است. یکی اینکه تغییرات دوز فردی را به حداقل می‌رساند و دوم اینکه در نتیجه‌ی آن اندازه‌گیری دقیق‌تر خواهد بود (دوزهای منفرد فقط 0.5 تا 2.5 mR هستند، یعنی محدوده‌ای که در آن خطای اندازه گیری قابل توجه است).

نتایج استفاده از پیش بند سربی

نتایج دزیمتری نشان می‌دهند میانگین تشعشع در پوست گردن (قدامی و دو طرف) 2.2 + 0.1 ام.آر است. در هر فیلم با پیش بند آزمایشی ، تشعشع به 1.3 + 0.1 ام.آر کاهش یافت. ضمناً پیش بند آزمایشی تشعشع اندازه‌گیری شده در جناغ را تا حد بسیار ناچیزی رساند، اما اثر قابل اندازه‌گیری بر سطوح تشعشع اندازه‌گیری شده در خط میانی خلفی گردن نداشت. در هیچ یک از شصت عکس رادیوگرافی گرفته شده با پیش بند آزمایشی، هیچ اثری از پیش بند دیده نشد.

پیش بند های سربی مناسی رادیوگرافی

سخن آخر

این مطالعه به بررسی اثربخشی استفاده از پیش بند آزمایشی سربی در کاهش تشعشع دریافتی در زمان رادیوگرافی پانورامیک دندان توسط بیمار پرداخت. دزیمتری روی شصت بیمار با پیش بند آزمایشی و شصت بیمار با پیش بند معمولی انجام گرفت. پیش بند آزمایشی منجر به کاهش 40 درصدی میزان تشعشعات به تیروئید شد و در ضمن شاهد کاهش 76 درصدی تشعشع اندازه‌گیری شده روی جناغ هم بودیم. نکته سوم اینکه پوشیدن پیش بند سربی باعث می‌شود تصویر محو یا واضحی از پیش بند روی فیلم مشاهده نشود.

منابع:

A leaded apron for use in panoramic dental radiography (Oral Surgery, Oral Medicine, Oral Pathology, vol. 49, issue 5) (1980)
How Much Does Lead Shielding during Fluoroscopy Reduce Radiation Dose to Out-of-Field Body Parts?, Andrew S. Phelps, MD, Robert G. Gould, ScD, Jesse L. Courtier, MD, Peter A. Marcovici, MD, Christina Salani, RT(R)(ARRT) and John D. MacKenzie, MD
Inspection of Lead Aprons: Criteria for Rejection, Kent Lambert and Tara McKeon<
The leaded apron revisited: Does it reduce gonadal radiation dose in dental radiology?, R. E. Wood, DDS, MSc, Dip Oral Radiology,
MRCD(C),a A. M. P. Harris, BChD, BSC, E. J. van der Met-we, PhD,b and C. J. Nortjk, BChD, Dip ABOMR, PhD,Toronto, Ontario, Canada, and Tygerberg, Republic of South Africa, ORAL SURC ORAL MED ORAL PATHOL 1991;71:642-6)

خرید انواع پیش بند دندانپزشکی با تخفیفات ویژه در فروشگاه اینترنتی تجهیزات دندانپزشکی سورنا دنتال: