وسایل و ابزار ارتودنسی برای ردیف کردن دندان ها، به دو شکل ثابت و متحرک هستند و از متداول ترین تجهیزات ارتودنسی به شرح زیر می باشند:
🦷بریس ها: برای ردیف کردن و تغییر شکل حالت دندان ها به دو شکل ثابت و متحرک به کار می روند. بریس ها می توانند از جنس فلزی و یا سرامیکی باشند که طبق سلیقه بیمار انتخاب می گردند. اصلی ترین ابزارهایی که در بریس ها مورد استفاده قرار می گیرد، براکت و سیم ارتودنسی است که با توجه به شدت ناهنجاری دندان، ابزارهایی مانند کش، بند و… نیز در بریس به کار برده می شوند.
🦷براکت: اصلی ترین ابزار ارتودنسی است که با چسب مخصوص بر روی دندان ها قرار گرفته و موجب حرکت صحیح دندان می شود. براکت به همراه سیم ارتودنسی از اجزاء اصلی بریس به شمار می رود که سیم ارتودنسی از شیارهای موجود در براکت عبور می کند و در محل مناسب قرار می گیرد.
🦷سیم ارتودنسی: این سیم که یکی از لوازم مهم ارتودنسی است، با قرار گرفتن در شیارهای براکت، نیرو و فشار لازم را به دندان اعمال کرده و سبب جابجایی آن می شود.
🦷بند ارتودنسی: برای نگه داشتن بریس از بند ارتودنسی که از جنس استیل ضد زنگ می باشد، استفاده می شود که توسط متخصص ارتودنسی دور دندان پیچیده می شود. بند ارتودنسی به طور معمول برای دندان های عقب به کار برده می شود و دارای استحکام زیادی می باشد.
🦷کش ارتودنسی: از دیگر تجهیزاتی که برای اصلاح روابط فک ها کارایی دارد، کش ارتودنسی است. این کش بین براکت های بالا و پایین، و در قسمت های عقبی و جلویی دندان به کار می رود به دندان کمک می کند تا در مکان صحیح قرار بگیرد.
🦷هوک ارتودنسی: این وسیله به شکل یک قلاب به براکت متصل بوده و برای اتصال کش استفاده می شود.
🦷هدگیر: از هدگیر برای بیمارانی که دارای مشکل اوربایت یا آندربایت هستند، استفاده می شود. این وسیله با ایجاد فشار مناسب، مانع از رشد بیشتر فک بالا و یا پایین به سمت جلو می شود.
🦷دستگاه هربست: از این دستگاه به طور معمول برای بیمارانی که در سن رشد هستند، استفاده می شود. کارکرد این ابزار به این شکل است که با فشار دادن دندان های آسیاب فک بالا به سمت عقب و فشار دادن فک پایین به سمت جلو، از شدت آسیب اوربایت می کاهد.
🦷نگهدارنده ها: به منظور ثابت نگه داشتن حالت دندان ها پس از استفاده از بریس ها، از پلاک ها استفاده می شود. با استفاده از اسپلینت و یا پلاک ها، موقعیت دندان ثابت مانده و از بازگشت به موقعیت قبلی جلوگیری به عمل می آورد.
🦷پلاک دندان ها یا اسپلینت: برای کمک به عمل بسته شدن و تغییر موقعیت فک از پلاک و یا اسپلینت ها استفاده می شود.
🦷بامپر: بامپر و یا ضربه گیر همانطور که از نامش پیداست، از وارد شدن فشار میان دندان ها، لب ها و گونه ها ممانعت می کند.