از آنجایی که این روزها والدین به رشد کودکان خود با اهتمام ویژه ای می پردازند و حتی به جزئیاتی همچون رشد قد و زمان بلوغ کودکان توجه ویژه ای می کنند، بحث درباره زمان مناسب ظاهر شدن دندان های شیری و رویش دندان های دائمی نیز جزء مسائل مورد توجه آنان قرار گرفته است. اغلب والدین سوالاتی درباره اینکه دندان های شیری کودکانشان به موقع یا با تأخیر ظاهر می شوند، دارند. در این متن، به ارائه اطلاعات مفید در این زمینه می پردازیم تا والدین بتوانند بهترین مراقبت ها را برای دندان های فرزندشان ارائه دهند. همراه ما باشید تا از این اطلاعات بهره مند شوید.
دندان شیری چیست؟
دندان شیری دندانی است که در دوران کودکی در دهان ظاهر می شود و پس از مدتی جای خود را به دندان های دائمی می دهد.
دندان شیری از چند سالگی می افتد؟
دندان های شیری معمولاً از حدود ۶ ماهگی شروع به ظاهر شدن در دهان کودکان می کنند و تا حدود ۲-۳ سالگی، تمامی ۲۰ دندان شیری ظاهر می شوند. این دندان ها در دهان باقی می مانند تا زمانی که دندان های دائمی جای آن ها را بگیرند.
عموماً فرایند ریزش دندان های شیری از حدود ۶ سالگی آغاز می شود و تا حدود ۱۲-۱۳ سالگی ادامه دارد. البته، زمانی که هر دندان شیری خود را از دست می دهد و دندان دائمی جای آن را می گیرد، ممکن است متغیر بوده و برای هر فرد متفاوت باشد.
جدول زمانی افتادن دندان های شیری
نام و موقعیت دندان | زمان رویش دندان | زمان از دست دادن دندان |
---|---|---|
ثنایای مرکزی پایین | 6 تا 10 ماهه | 6 تا 7 سال |
ثنایای مرکزی فوقانی | 8 تا 12 ماهه | 6 تا 7 سال |
دندانهای ثنایای جانبی فوقانی | 9 تا 13 ماهه | 7 تا 8 سال |
دندانهای ثنایای جانبی تحتانی | 10 تا 16 ماهه | 7 تا 8 سال |
مولر اول بالا | 13 تا 19 ماهه | 9 تا 11 سال |
مولر اول پایین | 14 تا 18 ماه | 9 تا 11 سال |
دندان نیش فوقانی | 16 تا 22 ماهه | 10 تا 12 سال |
نیش های پایین | 17 تا 23 ماهه | 9 تا 12 سال |
دندان آسیاب دوم پایین | 23 تا 31 ماهه | 10 تا 12 سال |
دندان آسیاب دوم فوقانی | 25 تا 33 ماهه | 10 تا 12 سال |
آیا دندان شیری عصب دارد؟
دندان های شیری دارای عصب هستند، اما این عصب ها به مرور زمان فعالیتشان کاهش پیدا می کند و در نهایت به دندان های دائمی جای می دهند. در دندان های شیری، عصب وعده ای که نقش آن را در تشکیل و نمو دندان ایفا می کند، به عنوان “عصب دندان شیری” یا “عصب کشسان دندان شیری” شناخته می شود.
پس از ظهور دندان های دائمی و در طی فرآیند فروریختن دندان های شیری، فعالیت عصب دندان شیری کاهش می یابد و به مرور زمان از بین می رود. در نتیجه، دندان های دائمی دارای عصب دائمی هستند که به عنوان عصب اصلی دندان شروع به فعالیت می کند.
علت دیر افتادن دندان شیری
دیر افتادن دندان شیری ممکن است به عوامل مختلفی بستگی داشته باشد. برخی از علت های ممکن عبارتند از:
-
عوامل ژنتیک:
وقتی که یک کودک دندان های شیری خود را از دست می دهد و دندان های دائمی جای آن ها را می گیرند، فرایند این تغییرات ژنتیکی است و ممکن است زمان این تغییرات در هر فرد متفاوت باشد.
-
تأخیر در رشد دندان های دائمی:
ممکن است دندان های دائمی با تأخیر در رشد و ظاهر شدن در دهان، باعث تأخیر در افتادن دندان های شیری شوند.
-
مشکلات بافت های فک:
مشکلات در بافت های فک مثل تأخیر در رشد استخوان های فکی یا مشکلات دیگر ممکن است تأثیر گذار باشند.
-
عوامل پزشکی:
برخی از مشکلات پزشکی می توانند به دیر افتادن دندان های شیری منجر شوند.
-
عدم وجود فضا در دندان های دائمی:
اگر در فضایی که برای دندان های دائمی در نظر گرفته شده است، مشکلی وجود داشته باشد، افتادن دندان های شیری ممکن است به دلیل عدم وجود فضا به تأخیر بیافتند.
در هر صورت، اگر نگرانی مربوط به تأخیر در افتادن دندان های شیری وجود دارد، مشورت با یک دندان پزشک راه حل مناسبی است تا علت این تأخیر بررسی شود و در صورت لزوم، اقدامات مناسب انجام شود.
خطرات دندان شیری در بزرگسالی
دندان های شیری در بزرگسالی معمولاً به تدریج با افتادن، جای خود را به دندان های دائمی می دهند. با این حال، تا زمانی که دندان های دائمی جایگزین نشده اند، دندان های شیری در دهان باقی می مانند. اگرچه این دندان ها ممکن است به نظر بی اهمیت بیایند، اما برخی از مسائل و خطرات مرتبط با دندان های شیری در بزرگسالی وجود دارد:
-
تجمع پلاک و پوسیدگی:
دندان های شیری در بزرگسالی ممکن است به علت سطح ناهنجار یا فاصله های بین دندان ها، منجر به تجمع پلاک و احتمال بالا برای پوسیدگی شود.
-
اختلال در ترکیب دندانی:
اگر دندان های شیری زودتر از موعد خود از بین بروند و جایگزینی نشوند، ممکن است ترکیب دندانی متأثر شده و به مشکلات ارتودنسی منجر شود.
-
احتمال تأثیر بر تلخی غذاها:
دندان های شیری ممکن است با گذر زمان منجر به احساس طعم تلخی در دهان و غذا شود. این مسئله ممکن است در بزرگسالی باعث عدم لذت بهینه از غذا شود.
-
همچنین ممکن است مشکلات لثه ای ایجاد شود:
دندان های شیری که تا بزرگسالی ماندگار شده اند، ممکن است باعث ایجاد مشکلات لثه مانند التهاب شوند.
برای جلوگیری از مشکلات فوق، مراقبت منظم از دندان ها و مراجعه به دندان پزشک برای ارزیابی و مشاوره لازم است.
آیا دندان شیری را باید بکشیم؟
عموماً دندان های شیری به صورت طبیعی می افتند و جای خود را به دندان های دائمی می دهند. در مواردی نادر ممکن است این دندان ها به خودی خود نیفتند و تا مدت طولنی در دهان باقی بمانند. در این مواقع، دندان پزشک ممکن است تصمیم بگیرد دندان شیری را بکشد. برخی از مواردی که ممکن است نیاز به کشیدن دندان شیری باشد، عبارتند از:
-
دندان های کج:
اگر دندان شیری به صورت غیرطبیعی در موقعیتی جلوی دندان های دائمی جای بگیرد و تأثیر منفی بر ترکیب دندان های دائمی داشته باشد.
-
تداخل با رشد دندان های دائمی:
اگر دندان شیری تداخلی با رشد دندان های دائمی داشته باشد و به دندان های دائمی آسیب بزند.
-
مشکلات لثه:
بعضی از موارد ممکن است به دلیل مشکلات لثه باعث نیاز به کشیدن دندان شیری شوند.
در هر صورت، تصمیم در مورد کشیدن دندان شیری باید توسط دندان پزشک گرفته شود.
اگر دندان های شیری نیوفتد چه باید کرد؟
اگر دندان شیری در زمان معمولی خود (از حدود ۶ ماهگی تا ۳ سالگی) نیفتد، به این وضعیت “تأخیر در ظاهر شدن دندان” یا “اگزودونتی” گفته می شود. در این موارد، مراجعه به دندان پزشک متخصص به منظور ارزیابی و تشخیص دقیق موجب تسریع فرآیند ظاهر شدن دندان می شود.
مراقبت ها و گام هایی که ممکن است دندان پزشک انجام دهد یا توصیه کند عبارتند از:
-
بررسی دقیق:
دندان پزشک با انجام بررسی های دقیق، شامل تصاویر دندانی و امکانات تشخیصی دقیق تر، علت تأخیر را تشخیص می دهد.
-
مشاوره در مورد عوامل محتمل:
توضیحات در مورد عوامل محتملی که ممکن است تأخیر در ظاهر شدن دندان را تسریع دهند، از جمله مسائل جراحی، استفاده از روش های ارتودنسی یا مراقبت های خاص.
-
تدابیر درمانی:
اگر تشخیص نیاز به درمان دارد، دندان پزشک ممکن است تدابیری از جمله جراحی یا استفاده از دستگاه های ارتودنسی را توصیه کند.
در هر صورت، مهمترین قدم این است که به دندان پزشک متخصص مراجعه کنید تا با تجزیه و تحلیل وضعیت خود، بهترین راه حل ها و تدابیر درمانی را برای شما ارائه دهد.
سخن آخر
در پایان، دندان های شیری نقش اساسی در رشد دندان های دائمی دارند و حفظ آنها برای جلوگیری از مشکلات دیگر حائز اهمیت است. در صورت مشکل یا تأخیر در افتادن دندان شیری، مراجعه به دندان پزشک ضروری است تا بهداشت دهان کودکان حفظ شود و اقدامات درمانی مناسب انجام گیرد. حفظ دندان های شیری به عنوان پایه اساسی در حفظ سلامت دهان و دندان های دائمی، نیازمند مراقبت و توجه ویژه است.